EMPATİ ile SEMPATİ

Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine “Empati” adı verilir.
Empati bir yönüyle bir “duygusal zeka becerisi” dir.
Empati becerisini iyi kullanabilen kişiler bu anlamda, iyi bir dinleyici olmalarının yanı sıra, karşıdaki kişinin dile getirmediği duygularını da sezebilir, bakış açılarını kavrayabilirler.
Bu bakımdan Empati, kişinin farklı olan ya da başka kültürden gelen insanlarla iyi geçinebilmesini sağlar .
Empati kurabilmek için gerekli olan öğeler:
1- Empati kuracak kişi kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Çünkü her insan dünyaya, kendine özgü bir bakış tarzıyla bakar.
Eğer bir insanı anlamak istiyorsak, dünyaya onun bakış tarzıyla bakmalı, gerçekleştirmek için de empati kurmak istediğimiz kişinin rolüne girmeli, onun yerine geçerek adeta olaylara onun gözlüklerinin gerisinden bakmalıyız.
Karşımızdaki kişinin rolüne girerek empati kurduğumuzda, o kişinin rolünde kısa bir süre kalmalı, daha sonra da bu rolden çıkarak kendi rolümüze geçebilmeliyiz. Aksi halde empati kurmuş sayılmayız.
2- Empati kuracak kişi karşısındaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması gereklidir.
Fakat bu yalnız başına yeterli değildir. Hem karşımızdakinin rolüne girerek bilinçli bir şekilde onun ne düşündüğünü anlamak, hem de karşımızdaki kişinin hissettiklerinin aynısını  duygusal bir şekilde hissetmek gerekir.
3- Empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi gerekmektedir.
Karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile eğer anladığımızı ifade etmezsek empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız.
Bu açıdan ‘karşımızdaki insanlara empatik tepki vermenin yolu, yüzümüzü ve bedenimizi kullanarak onu anladığımızı ifade etmektir.
Bir sıkıntımız olduğunda, bizimle konuşan kişi, dostça bir gülümsemeyle kolumuza dokunup sıkıntımızı paylaşırsa, örneğin “son günlerde çok bunalmışsın” derse, rahatladığımızı hissedebiliriz.
Empati’ nin Sempati’ den Farkı
Sempati duymak ise; o insanın sahip olduğu duygu ve düşüncelerin aynısına sahip olmak demektir.
Karşımızdaki kişiye sempati duyuyorsak, onunla birlikte acı çekeriz ya da seviniriz.
Sempati’ de “yandaş“ olmak esastır.
Empati’ de ise karşımızdaki kişiyle aynı duyguları ve görüşleri paylaşmamız gerekmez; sadece onun duygularını ve düşüncelerini anlamak esastır.
Bir insanı anlamak başka şeydir, ona hak vermek ise daha başka bir şey.
Empati’ de anlamak,
Sempati’ de ise anlamış olalım ya da olmayalım, karşımızdakine hak vermek söz konusudur.
SONUÇ olarak;
Karşımızdaki ile empati kurmak (onu anlamaya çalışmak) ile,
ona sempati duymak, özdeşim kurmak (ona benzemek) birbirinden farklı şeylerdir.
Latif ÜNAL